برگزاری پنجمین جوایز بین‌المللی صنایع دستی هند -  دوشنبه 26 مهر 1400 ساعت 11:18
 -  سه شنبه 21 مرداد 1399 ساعت 9:44
  • تاریخچه

          در ایران از همان آغاز تاریخ، استفاده از زیورها معمول بوده است.آبادانی کشور، ثروتمند بودن، علاقه مندی مردم این سرزمین به زندگانی پر تجمل و با شکوه توام با زیبایی پسندی همواره گوهرها و زیورها را مورد توجه آنها قرار داده است. کتاب شاهنامه فردوسی (شاعر قرن چهارم، سخن‌سرای ایرانی و سراینده  شاهنامه حماسه ملی ایران است.) پر از نام گوهرها و زیورهای گوناگون است که نیاکان ما انها را شناخته و بکار می برده اند. پیدایش شاهنشاهی های بزرگ و نیرومند و تشکیل دربارهای با شکوه و ثروتمند در طول تاریخ ایران، باعث گرد آمدن گوهرهای گرانیها و نایاب در گنجینه های ایران گردیده و گوهرشناسی و گوهر تراشی و گوهرنشانی همواره در این سرزمین رواج داشته و مورد توجه خاص مردم بوده است. نگاهی به نام گوهرنامه هایی که در سده های گوناگون به نام شاهان و نامداران ایران نوشته و تالیف گردیده است و نمونه ها و آثار فراوان و سنگ های قیمتی که در موزه ها نگهداری می شود بهترین گواه این توجه و علاقه است. استان خراسان رضوی  به دلیل تنوع زمین شناختی نشات گرفته از رخدادهای مختلف زمین ساختی، محل ظهور و پیدایش بسیاری از کانی های ارزشمند است و به سبب وسعت زیاد از نظر شرایط طبیعی بسیار متنوع و هر یک از نواحی مختلف آن دارای ویژگی ‌های خاصی است. مورخان بر این باورند که خاستگاه علم گوهرشناسی در جهان منطقه توس بوده است. دانشمندانی همچون ابوعلی سینا، جابربن حیان طوسی، ابوریحان بیرونی و ذکریای رازی در کتاب های خود به این گونه سنگ ها پرداخته و به اثرات آنها اشاراتی داشته اند. وجود معدن فیروزه در این منطقه به عنوان قدیمی ترین و با کیفیت ترین معدن دنیا با قدمتی بیش از پنج هزار سال، نشان می دهد که توجه به سنگ های قیمتی در این ناحیه از کشور ریشه در ماقبل تاریخ دارد. از سوی دیگر جاذبه های گردشگری خراسان رضوی از جمله: وجود بارگاه ملکوتی امام هشتم شیعیان (امام رضا) در مشهد و اعتقادات مذهبی در استفاده از سنگ هایی مانند فیروزه و عقیق در نماز و عبادات این شهر را به عنوان قطب دادوستد این گونه سنگ های قیمتی تبدیل نموده است.

    وضعیت اجتماعی و فرهنگی  شهر:

           شهر مشهد با 328 کیلومتر مربع مساحت، دومین شهر پهناور ایران بعد از تهران است. براساس آخرین آمار جمعیت شهر مشهد در حال حاضر 3069941 نفر می باشد که دومین شهر پرجمعیت کشور بعد از تهران می باشد. بیش از 93 % مردم مشهد فارس بوده و به زبان فارسی صحبت می کنند. از دیگر قومیت های این شهر می توان به ترک و کرد اشاره کرد. در سالهای اخیر مشهد شاهد مهاجرت اقوام بلوچ نیز بوده است. در مشهد از دیرباز پوشش های مختلف لباس را در قالب گروه های انسانی مختلف می توان دید. از آداب و رسوم سرزمین خراسان می توان به ورزش های خاص مانند کشتی و بازی های محلی، موسیقی محلی، مراسم عزاداری، مراسم نوروز، شب یلدا و مراسم ازدواج نام برد. از مهمترین مراکز فرهنگی و توریستی مشهد می توان به آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی، بزرگترین شاعر حماسه سرای ایران و از برجسته ترین شاعران جهان نام برد. حاصل تلاش 30 ساله این شاعر خلق اثر معروف شاهنامه که شاهکاری جاویدان و بزرگترین کتاب حماسه در زبان فارسی است. آرامگاه این حکیم فرزانه در 24 کیلومتری شمال غربی مشهد در شهر تاریخی تابران توس یکی از بناهای فرهنگی ایران است و سالانه پذیرای حداقل 2 میلیون بازدید کننده مشتاق است.

    وضعیت تاریخی و جغرافیایی شهر:

           مشهد کلان شهری در شمال شرق ایران و مرکز استان خراسان رضوی است. شهر مشهد در حوزه رودخانه کشف رود و در دشت مشهد بین کوه های هزار مسجد و بینالود گسترده شده است. این شهر از آب و هوای معتدل و خشک با متوسط دمای 7/13 درجه برخوردار است. ارتفاع مشهد از سطح دریای آزاد 2/999 متر است. به گفته تاریخ مشهد و توس از دیرباز مهد فرهنگ- هنر- دانش و نیز جایگاه و خاستگاه وقایع مهم تاریخی بوده است که یکی از مهمترین آنها حضور و خاکسپاری امام هشتم شیعیان و شکل گیری حرم مطهر رضوی در این سرزمین می باشد. اهمیت و ارزش مکانی و موقعیت کنونی شهر مشهد مرهون وجود حرم مطهر رضوی در این شهر است که همه ساله بیش از 20 میلیون گردشگر را از سراسر کشور از سایر کشورهای جهان به سوی خود فرا می خواند. توجه به ارزش معنوی و والای این بنا، بهترین و باشکوه ترین هنرهای اسلامی را در این مجموعه زیارتی می توان مشاهده نمود. این حرم باشکوه و مجموعه تاریخی و هنرمندانه شامل صحن ها، ایوان ها، رواق ها، موزه های غنی و کتابخانه های مرکزی است. کاشی کاری های زیبای زرین فام، معرق، مزین به آیات کریمه و احادیث جلوه خاصی به این حرم بخشیده است. از دیگر آثار باشکوه داخل حرم سه محراب زیبای زرین فام متعلق به قرن 7 هجری و ضریح طلا پوش امام رضا می باشد که با خط ثلث، نستعلیق، آیات قرآن مجید و اشعار فارسی مزین شده است. این شهر در سال 1388 هجری شمسی رسماً به عنوان پایتخت معنوی "ایران" انتخاب شد. همچنین مشهد به عنوان "پایتخت فرهنگ اسلامی" در سال 2017 میلادی برگزیده شد.اقتصاد شهر مشهد متکی بر گردشگری مذهبی با تمرکز بر حرم امام رضا است. در کنار آن مراکز تجاری بزرگ و امکانات پزشکی قابل توجه، موجب رونق گردشگری تفریحی و گردشگری سلامت در این شهر شده است.
     

    هنر و صنایع دستی و سابقه آن:

           بر اساس آخرین آمار معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی کشور، در حال حاضر نزدیک به 370 رشته در 15 گروه طبقه بندی شده اند که در استان خراسان رضوی 70 رشته به ثبت رسیده است. شهر مشهد با بیش از 62 رشته فعال صنایع دستی، یکی از شهرهای مطرح کشور در این حوزه می باشد. همچنین با بیش از 8900 کارگاه انفرادی و گروهی و وجود بیش از 20000 هنرمند و صنعتگر، از لحاظ جمعیت شغلی نیز جزء سه شهر اول کشور محسوب می شود.


          از مهم ترین رشته ها می توان به زیورآلات سنتی (مخراج کاری- قلمزنی انگشتر- حکاکی- مرصع کاری و...) حجاری سنگ- گلیم بافی- سراجی سنتی- گلدوزی دستی مشهد- کاشی معرق- کاشی هفت رنگ- کاشی سازی سنتی- منبت چوب- گره چینی- معرق چوب- فیروزه کوبی- سفال و سرامیک- طراحی سنتی- مشبک چوب- مشبک فلز- نازک کاری چوب- معرق چرم- معرق فیروزه- مقرنس کاری- گچ بری- نگارگری ایرانی- آینه کاری و... اشاره کرد.
     
     

     
ارتباط با ما

نشانی دبیرخانه: مشهد شهر جهانی صنایع دستی گوهر سنگ، بوستان کوهسنگی، موزه بزرگ خراسان

تلفن تماس: 37259311_37269070_37269502-051 داخلی 110,111

فکس: 05137269502

آدرس سایت: gemstones.razavichto.ir

ایمیل:  shahrejahanigoharsang@iran.ir
تمامی حقوق این پورتال متعلق است به اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی مجری پورتال : شرکت داده پردازی پویان ابتکار شرق